15:00 گرينويچ - دوشنبه 30 ژانويه 2006
ناهيد کشاوزر مشاور امور مهاجران در کلن آلمان
طلاق به سبک آلمانی در ميان مهاجران ايرانی
وقتی پيوندی که ما را در کنار هم قرار داده، گسسته می شود، چه رخ می دهد؟ وقتی ازدواج و خانواده رو به از هم پاشيدگی می گذارد؟ افراد چگونه طلاق می گيرند و زندگی بعد از آن چگونه خواهد بود؟
طلاق، به عنوان يک تجربه، زندگی شمار کثيری را در سراسر جهان تحت تاثير قرار می دهد. اما بسته به اين که کجايی، چه کسی هستی (زن يا مرد، غنی يا فقير) و قوانين چه می گويند، سرنوشت تو پس از اقدام به طلاق رقم می خورد اين وضعيت در شرايط يک مهاجر، ابعاد ديگری هم می گيرد
ناهيد کشاورز، مشاور امور مهاجران در شهر کلن آلمان، نگاهی دارد به مقوله طلاق در ميان ايرانيان مهاجر در اين کشور
در ساختمان دادگاهی در شهر کلن آلمان قسمتی به دادگاه خانواده اختصاص يافته است. ساختمانی با راهروهای بلند و اتاق های متعدد در سردر اتاقها تابلوهائی نصب شده که بر روی آن ها نام مراجعه کنندگان نوشته شده. روشن بودن چراغی بربالای تابلو به معنای اين است که در درون اتاق دعوای خانوادگی در جريان است در پشت در يکی از اين اتاقها زن و مردی ايستاده اند که پشت به يکديگر دارند. در کنار هر کدام از آنها وکيلی با لباس بلند مشکی گشاد، که بايد در صحن دادگاه به تن داشته باشد، ايستاده است. زن نا آرام است و مرد برای چندمين بار نام های نوشته شده بر روی تابلو را می خواند و با بی قراری با وکيلش حرف می زند بعد از مدت کوتاهی مترجمی که می بايد در طول دادگاه برای اين زن و شوهر ايرانی ترجمه کند، می رسد و آنها وارد اتاق می شوند
دادگاه طلاق در آلمان علنی نيست، بر خلاف دادگاه رسيدگی به حضانت و تعيين نفقه که شرکت افراد ديگر امکان پذير است دادگاه طلاق، اگر طرفين از قبل توافق کرده باشند، گاهی کمتر از يک ساعت طول می کشد. در آنجا بعد از طرح موارد مورد توافق از سوی وکلا و پاسخ مثبت طرفين قاضی حکم طلاق را می خواند و جلسه به پايان می رسد
ناهيد کشاوزر مشاور امور مهاجران در کلن آلمان
طلاق به سبک آلمانی در ميان مهاجران ايرانی
وقتی پيوندی که ما را در کنار هم قرار داده، گسسته می شود، چه رخ می دهد؟ وقتی ازدواج و خانواده رو به از هم پاشيدگی می گذارد؟ افراد چگونه طلاق می گيرند و زندگی بعد از آن چگونه خواهد بود؟
طلاق، به عنوان يک تجربه، زندگی شمار کثيری را در سراسر جهان تحت تاثير قرار می دهد. اما بسته به اين که کجايی، چه کسی هستی (زن يا مرد، غنی يا فقير) و قوانين چه می گويند، سرنوشت تو پس از اقدام به طلاق رقم می خورد اين وضعيت در شرايط يک مهاجر، ابعاد ديگری هم می گيرد
ناهيد کشاورز، مشاور امور مهاجران در شهر کلن آلمان، نگاهی دارد به مقوله طلاق در ميان ايرانيان مهاجر در اين کشور
در ساختمان دادگاهی در شهر کلن آلمان قسمتی به دادگاه خانواده اختصاص يافته است. ساختمانی با راهروهای بلند و اتاق های متعدد در سردر اتاقها تابلوهائی نصب شده که بر روی آن ها نام مراجعه کنندگان نوشته شده. روشن بودن چراغی بربالای تابلو به معنای اين است که در درون اتاق دعوای خانوادگی در جريان است در پشت در يکی از اين اتاقها زن و مردی ايستاده اند که پشت به يکديگر دارند. در کنار هر کدام از آنها وکيلی با لباس بلند مشکی گشاد، که بايد در صحن دادگاه به تن داشته باشد، ايستاده است. زن نا آرام است و مرد برای چندمين بار نام های نوشته شده بر روی تابلو را می خواند و با بی قراری با وکيلش حرف می زند بعد از مدت کوتاهی مترجمی که می بايد در طول دادگاه برای اين زن و شوهر ايرانی ترجمه کند، می رسد و آنها وارد اتاق می شوند
دادگاه طلاق در آلمان علنی نيست، بر خلاف دادگاه رسيدگی به حضانت و تعيين نفقه که شرکت افراد ديگر امکان پذير است دادگاه طلاق، اگر طرفين از قبل توافق کرده باشند، گاهی کمتر از يک ساعت طول می کشد. در آنجا بعد از طرح موارد مورد توافق از سوی وکلا و پاسخ مثبت طرفين قاضی حکم طلاق را می خواند و جلسه به پايان می رسد
با وجود افزايش طلاق در ميان خانواده های ايرانی در آلمان هنوز تحقيق همه جانبه ای در اين مورد صورت نگرفته است دسترسی به آمار طلاق در ميان ايرانيان بطور کلی ممکن نيست و دليلش هم اين است که تعداد زيادی از ايرانيان در سالهای اخير تبعيت دولت آلمان را پذيرفته اند و به همين دليل در آمارگيری در رديف آلمانی ها قرار می گيرند
"پتر اشتورزنبرگر"، مدت بيست سال است که در آلمان وکالت می کند. بيشتر موکلين او در اين مدت ايرانيان بوده اند او در مورد شرايط حقوقی طلاق ايرانيان می گويد: "در مورد طلاق ايرانيان در ابتدا بايد ديد که آنها تابع قانون طلاق آلمان هستند يا ايران. اين موضوع بستگی به نوع اقامت آنها دارد. مثلا دانشجويان ايرانی که برای مدت محدودی در آلمان هستند و يا بازرگانان، قانون ايران در موردشان اجرا می شود. يعنی در دادگاه بعد از انجام مراحل کار و رعايت قوانين در مورد طلاق مرد می بايد سه بار لفظ طلاق را به فارسی بيان کند آقای اشتورزنبرگر در ادامه می گويد: "در مورد ايرانيانی که دارای حق اقامت در آلمان می باشند و يا به عنوان پناهنده شناخته شده اند و همچنين ايرانيانی که تبعيت آلمان را دارند، قانون آلمان اجرا می شود. در هر صورت، چه طلاق ايرانی و چه آلمانی در مورد حق نگهداری بچه ها قانون آلمان اجرا می شود طبق قانون آلمان هر دو طرف بعد از جدائی بطور مساوی حق حضانت فرزندان را دارند . با وجودی که در اغلب موارد بچه ها نزد مادران می مانند اما پدران هم نيمی از حق حضانت را دارند. به اين ترتيب در موارد ضروری و مهم نظر هر دو نفر مهم است بطور مثال در مورد تغيير مدرسه بچه ها و يا احيانا ضرورت عمل جراحی امضا هر دو نفر لازم است. يکی از دو نفر در صورتی می تواند به تنهايی حق سرپرستی را داشته باشد که دلايل کافی موجود باشد. در اين موارد نظر اداره کودکان و جوانان که با بررسی همه جوانب وضعيت بچه ها، خواست آنها را به دادگاه گزارش می دهد، ضروری است اين وکيل آلمانی در ارتباط با نفقه می گويد: "در مورد تعيين ميزان نفقه اگر توافقی صورت نگيرد دادگاه بر اساس بررسی وضعيت مالی طرفين مبلغ آنرا تعيين می کند. گرفتن مهريه از آنجا که در آلمان وجود ندارد، دشوار است. اما غير ممکن نيست. تنها می بايد به عنوان قرارداد دلايل وجودی آن در زمان ازدواج را در نظر گرفت. در موارد ديگر قانون آلمان برای تقسيم دارايی ها رعايت می شود آقای اشتورزنبرگر در ادامه توضيح می دهد که برای طلاق تنها می بايد جدايی اتفاق افتاده باشد يعنی طرفين و يا يکی از آنها بگويد که در يکسال گذشته شرايط زندگی آنها شرايط زندگی زناشوئی نبوده است: "علت آن به زندگی خصوصی دو نفر بستگی دارد و از سوی دادگاه پرسيده نمی شود. دادگاه تنها در صورتی حکم طلاق را صادر می کند که هر دو نفر بگويند که در يکسال گذشته از هم جدا بوده اند هر چند حمایت ها ی قانونی، طلاق در آلمان را آسانتر می کند و بسياری از عواملی که مانع جدائی زن و شوهرها در ايران می شود، در خارج از کشور وجود ندارد، اما معنايش اين نيست که زنان و مردان ايرانی جدائی را به راحتی تاب می آورند بسياری از جدائی ها که در ميان زوجهای ايرانی ساکن آلمان اتفاق می افتد، ريشه در شرايط زندگی زن و مرد در ايران دارد اگر آنها به دلايل مختلف در ايران به زندگی زناشويی ادامه می دادند در اينجا خود را مجبور به ادامه آن نمی بينند "محبوبه" هفته قبل از همسرش جدا شده است . او دو بچه 9 ساله و 12 ساله دارد. متقاضی پناهندگی است و با اينکه هنوز زندگيش ثباتی نيافته، جدا شدن از همسرش را تصميمی مثبت می داند: " ما هميشه در ايران با هم مشکل داشتيم .اما هميشه خانواده ها واسطه می شدند و مانع جدائی ما. من در اينجا از امکانی که دارم استفاده کردم و خودم را از جهنمی که هميشه در آن رنج برده ام، نجات دادم. بچه ها می توانند پدرشان را ببيند اما من تحمل ديدن او را ندارم . می دانم که زندگی آسانی در انتظارم نيست اما ديگر مرتب تحقير نمی شوم."
اگر در ايران خانواده ها نقش ميانجی گری و يا تلاش برای حل مشکلات زن و شوهرها را داشتند در آلمان دفاتر مشاوره خانواده اين نقش را به عهده می گيرند اما مراجعه به اين مراکز به دليل نا آشنائی با خدمات آنها و يا عدم دسترسی، برای همه امکان پذير نيست آقای "حسين ف." در آستانه جدايی از همسرش است. دادگاه تاريخی را برای طلاقشای تعيين کرده است. او با دلتنگی از جدايش می گويد و اينکه راضی به آن نيست: " در همه زندگی ها مشکل وجود دارد، بايد تلاش کرد که آنها را حل کرد. زنم مرا متهم می کند که با زن ديگری رابطه دارم و برای همين هم می خواهد از من جدا شود. من دلم نمی خواهد. همسرم را دوست دارم و آماده ام که دوباره برای نجات زندگيم تلاش کنم. اما همسرم قبول نمی کند."
در موارد زيادی، زنان ايرانی بعد از جدائی در مهاجرت به افسردگی ناشی ار فشارهای زندگی تنها دچار شده اند. بايد در نظر داشت که باوجود برقراری شرايط تازه در خارج از کشور، عوامل فرهنگی حک شده در ذهن زن و مرد همچنان خود را نشان می دهند
جدايی به معنای حل کامل مشکلات زناشوئی نيست. در مواردی که بچه ای در ميان است رابطه بين زن و مرد به نوعی باقی می ماند که در به طور عمومی مشکل ساز است.
آقای "شهاب" می گويد: " من و همسر سابقم دو سال است از هم جدا شده ايم اما همواره در مورد ديدار بچه ها و پول با هم مشکل داريم
"پتر اشتورزنبرگر"، مدت بيست سال است که در آلمان وکالت می کند. بيشتر موکلين او در اين مدت ايرانيان بوده اند او در مورد شرايط حقوقی طلاق ايرانيان می گويد: "در مورد طلاق ايرانيان در ابتدا بايد ديد که آنها تابع قانون طلاق آلمان هستند يا ايران. اين موضوع بستگی به نوع اقامت آنها دارد. مثلا دانشجويان ايرانی که برای مدت محدودی در آلمان هستند و يا بازرگانان، قانون ايران در موردشان اجرا می شود. يعنی در دادگاه بعد از انجام مراحل کار و رعايت قوانين در مورد طلاق مرد می بايد سه بار لفظ طلاق را به فارسی بيان کند آقای اشتورزنبرگر در ادامه می گويد: "در مورد ايرانيانی که دارای حق اقامت در آلمان می باشند و يا به عنوان پناهنده شناخته شده اند و همچنين ايرانيانی که تبعيت آلمان را دارند، قانون آلمان اجرا می شود. در هر صورت، چه طلاق ايرانی و چه آلمانی در مورد حق نگهداری بچه ها قانون آلمان اجرا می شود طبق قانون آلمان هر دو طرف بعد از جدائی بطور مساوی حق حضانت فرزندان را دارند . با وجودی که در اغلب موارد بچه ها نزد مادران می مانند اما پدران هم نيمی از حق حضانت را دارند. به اين ترتيب در موارد ضروری و مهم نظر هر دو نفر مهم است بطور مثال در مورد تغيير مدرسه بچه ها و يا احيانا ضرورت عمل جراحی امضا هر دو نفر لازم است. يکی از دو نفر در صورتی می تواند به تنهايی حق سرپرستی را داشته باشد که دلايل کافی موجود باشد. در اين موارد نظر اداره کودکان و جوانان که با بررسی همه جوانب وضعيت بچه ها، خواست آنها را به دادگاه گزارش می دهد، ضروری است اين وکيل آلمانی در ارتباط با نفقه می گويد: "در مورد تعيين ميزان نفقه اگر توافقی صورت نگيرد دادگاه بر اساس بررسی وضعيت مالی طرفين مبلغ آنرا تعيين می کند. گرفتن مهريه از آنجا که در آلمان وجود ندارد، دشوار است. اما غير ممکن نيست. تنها می بايد به عنوان قرارداد دلايل وجودی آن در زمان ازدواج را در نظر گرفت. در موارد ديگر قانون آلمان برای تقسيم دارايی ها رعايت می شود آقای اشتورزنبرگر در ادامه توضيح می دهد که برای طلاق تنها می بايد جدايی اتفاق افتاده باشد يعنی طرفين و يا يکی از آنها بگويد که در يکسال گذشته شرايط زندگی آنها شرايط زندگی زناشوئی نبوده است: "علت آن به زندگی خصوصی دو نفر بستگی دارد و از سوی دادگاه پرسيده نمی شود. دادگاه تنها در صورتی حکم طلاق را صادر می کند که هر دو نفر بگويند که در يکسال گذشته از هم جدا بوده اند هر چند حمایت ها ی قانونی، طلاق در آلمان را آسانتر می کند و بسياری از عواملی که مانع جدائی زن و شوهرها در ايران می شود، در خارج از کشور وجود ندارد، اما معنايش اين نيست که زنان و مردان ايرانی جدائی را به راحتی تاب می آورند بسياری از جدائی ها که در ميان زوجهای ايرانی ساکن آلمان اتفاق می افتد، ريشه در شرايط زندگی زن و مرد در ايران دارد اگر آنها به دلايل مختلف در ايران به زندگی زناشويی ادامه می دادند در اينجا خود را مجبور به ادامه آن نمی بينند "محبوبه" هفته قبل از همسرش جدا شده است . او دو بچه 9 ساله و 12 ساله دارد. متقاضی پناهندگی است و با اينکه هنوز زندگيش ثباتی نيافته، جدا شدن از همسرش را تصميمی مثبت می داند: " ما هميشه در ايران با هم مشکل داشتيم .اما هميشه خانواده ها واسطه می شدند و مانع جدائی ما. من در اينجا از امکانی که دارم استفاده کردم و خودم را از جهنمی که هميشه در آن رنج برده ام، نجات دادم. بچه ها می توانند پدرشان را ببيند اما من تحمل ديدن او را ندارم . می دانم که زندگی آسانی در انتظارم نيست اما ديگر مرتب تحقير نمی شوم."
اگر در ايران خانواده ها نقش ميانجی گری و يا تلاش برای حل مشکلات زن و شوهرها را داشتند در آلمان دفاتر مشاوره خانواده اين نقش را به عهده می گيرند اما مراجعه به اين مراکز به دليل نا آشنائی با خدمات آنها و يا عدم دسترسی، برای همه امکان پذير نيست آقای "حسين ف." در آستانه جدايی از همسرش است. دادگاه تاريخی را برای طلاقشای تعيين کرده است. او با دلتنگی از جدايش می گويد و اينکه راضی به آن نيست: " در همه زندگی ها مشکل وجود دارد، بايد تلاش کرد که آنها را حل کرد. زنم مرا متهم می کند که با زن ديگری رابطه دارم و برای همين هم می خواهد از من جدا شود. من دلم نمی خواهد. همسرم را دوست دارم و آماده ام که دوباره برای نجات زندگيم تلاش کنم. اما همسرم قبول نمی کند."
در موارد زيادی، زنان ايرانی بعد از جدائی در مهاجرت به افسردگی ناشی ار فشارهای زندگی تنها دچار شده اند. بايد در نظر داشت که باوجود برقراری شرايط تازه در خارج از کشور، عوامل فرهنگی حک شده در ذهن زن و مرد همچنان خود را نشان می دهند
جدايی به معنای حل کامل مشکلات زناشوئی نيست. در مواردی که بچه ای در ميان است رابطه بين زن و مرد به نوعی باقی می ماند که در به طور عمومی مشکل ساز است.
آقای "شهاب" می گويد: " من و همسر سابقم دو سال است از هم جدا شده ايم اما همواره در مورد ديدار بچه ها و پول با هم مشکل داريم
ساختمان دادگاه خانواده شهر کلن همچنان داستان زندگی های زناشوئی را می شنود و شاهد از هم پاشيدگی خانواده هايی است که روزی با عشق شروع شده بود
اجتماعی نگاهی به نيازهای سالخوردگان ايرانی مهاجر در آلمان
گزارش آموزش زبان فارسی: پلی برای ارتباط مهاجر با وطن
گزارش مشکلات روانی زنان مهاجر ايرانی در آلمان؛ شما چه تجربه ای داريد؟
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر