19:03 گرينويچ - شنبه 28 ژانويه 2006
احمد زيدآبادی کارشناس مسائل سياسی ايران و خاورميانه
تاثير روانی انتخابات فلسطين بر ايرانی ها
پيروزی چشمگير حماس در انتخابات پارلمانی فلسطين سبب شد که توجه رسانه‌ها و محافل سياسی جهان به سمت پيامدهای به قدرت رسيدن اين گروه اسلام گرا معطوف شود و اصل برگزاری انتخابات آزاد در فلسطين و تاثير آن بر کشورهای خاورميانه از نگاهها دور بماند.
واقعيت اين است که فلسطينی ها بدون آنکه هنوز از استقلال برخوردار باشند، تجربه ای نادر از يک انتخابات آزاد و دموکراتيک را در خاورميانه پشت سر گذاشتند.
يک روز پس از اين انتخابات، مردم سرتاسر خاورميانه شاهد بودند که در سرزمين‌های فلسطينی، يک گروه مخالف دولت توانست از طريق يک انتخابات تحت نظارت ناظران بين‌المللی، پارلمان فلسطين را به کنترل خود درآورد، بدون آنکه دولت در صدد تغيير نتيجه انتخابات و يا ناديده گرفتن پيروزی رقيب خود برآيد.
صرف نظر از رفتاری که حماس در موضوع صلح در پيش خواهد گرفت، اصل دستيابی مسالمت‌آميز اين گروه به قدرت می تواند تاثيری به سزا بر افکار عمومی مردم خاورميانه بگذارد.
اکثر کشورهای خاورميانه، علاقه ای به تن دادن به قواعد دمکراتيک برای جابجايی و چرخش قدرت را ندارند و معمولا انتخاباتی که در اين کشورها برگزار می شود، فاقد ويژگی های يک انتخابات آزاد است.
در اين ميان ايران نيز مانند برخی ديگر از کشورهای عرب خاورميانه از تاثير برگزاری انتخابات آزاد در فلسطين برکنار نخواهد بود، زيرا به نظر می رسد که اقشار علاقه‌مند به دموکراسی در ايران پس از بر طرف شدن هيجان و يا شوک ناشی از پيروزی غير منتظره حماس، به تدريج متوجه ابعاد دموکراسی فلسطينی می شوند.
نظام سياسی حاکم بر ايران معمولا خود را يکی از دموکراتيک ترين نظام های جهان معرفی می کند و هنگامی که از سوی منتقدان با اين پرسش روبرو می شود که در صورت صحت چنين ادعايی، چرا به گروه های مخالف دارای مشی مسالمت آميز اجازه رقابت در انتخابات را نمی دهد، پاسخ می‌دهد که: «در همه کشورها به مخالفان نظام اجازه شرکت در انتخابات داده نمی‌شود.»
در عين حال مقام های ايرانی آنچه را که «دموکراسی آمريکايی» می نامند، با قاطعيت رد می کنند و هدف از اين نوع دموکراسی را به قدرت رساندن متحدان آمريکا در کشورهای خاورميانه با ساز و کار استفاده «مزورانه» از صندوق‌های رای می دانند.
اين نوع استدلال‌ها معمولا بر قشری از ايرانيانی که آشنايی فکری با موازين دموکراسی و يا تجربه عينی از يک نظام دموکرات ندارند، تاثيرگذار است، اما به نظر می رسد که انتخابات فلسطين و به ويژه پيروزی حماس در آن، اين استدلال‌ها را در نزد برخی اقشار ايرانی ابطال کند.
در ايران تقريبا اکثر مردم می دانند که حماس نه فقط با سياست ها و استراتژی دولت خودگردان فلسطين مخالف است، بلکه تمام پيمان های بين المللی را هم که اين دولت بر اساس آنها شکل گرفته، رد می کند و حتی اقتدار دولت ابومازن را هم ناديده می گيرد. اما به رغم همه اين مخالفت‌های بنيادين، حماس اجازه يافته است تا آزادانه به ارائه فهرست انتخاباتی و فعاليت امن برای معرفی نامزدهای مورد نظر خود مبادرت کند و سرانجام حدود ۶۰ درصد کرسی‌های پارلمان را در اختيار خود گيرد.
از سوی ديگر، ايرانيانی که روند انتخابات در فلسطين را دنبال کرده‌اند می دانند که انتخابات پارلمانی فلسطين با تشويق آمريکا و حتی در برخی مراحل با اعمال فشار آن برگزار شد. اما در اين انتخابات نه تنها متحدان فرضی آمريکا از صندوق‌های رای بيرون نيامدند، بلکه گروه اسلام گرای حماس که در فهرست تروريستی ايالات متحده، اتحاديه اروپا و اسراييل قرار دارد، به پيروزی قاطعی دست يافت.
بر اين مبنا، بعيد است که از اين پس مقام های ايرانی بتوانند با تکيه بر اينکه «ممنوعيت حضور مخالفان نظام در انتخابات در همه جهان امری مرسوم است» و يا اينکه «دموکراسی مورد حمايت آمريکا لزوما يک خدعه و نيرنگ برای به قدرت رساندن عوامل آن در کشورهای جهان سوم است»، تاثير سابق خود را بر مردمی که با انتخابات فلسطين آشنا شده‌اند، ادامه دهد.
به هر حال به نظر می رسد که جامعه ايرانی به رغم تمام محدوديت هايی که در دسترسی به اطلاعات و اخبار بی طرفانه دارد، از انتخابات آزاد پارلمانی تاثير روانی پذيرفته است و احتمالا اين تاثير روانی، بر کشورهای عرب که مردم آنها دسترسی آزادنه تری به شبکه‌های ماهواره ای تلويزيونی دارند، بيش از ايران خواهد بود.
اين مساله نشان می دهد که فلسطينی ها به رغم شرايط دشوار خود، همانگونه که در طول جنگ سرد در الهام بخشيدن به آنچه «مبارزات ضد امپرياليستی» خوانده می شد، در خاورميانه پيشتاز بودند، در دهه نخست سده۲۱ نيز در جهت استقرار دموکراسی در اين منطقه از جهان از ديگران پيش افتاده اند
احمد زيدآبادی کارشناس مسائل سياسی ايران و خاورميانه
تاثير روانی انتخابات فلسطين بر ايرانی ها
پيروزی چشمگير حماس در انتخابات پارلمانی فلسطين سبب شد که توجه رسانه‌ها و محافل سياسی جهان به سمت پيامدهای به قدرت رسيدن اين گروه اسلام گرا معطوف شود و اصل برگزاری انتخابات آزاد در فلسطين و تاثير آن بر کشورهای خاورميانه از نگاهها دور بماند.
واقعيت اين است که فلسطينی ها بدون آنکه هنوز از استقلال برخوردار باشند، تجربه ای نادر از يک انتخابات آزاد و دموکراتيک را در خاورميانه پشت سر گذاشتند.
يک روز پس از اين انتخابات، مردم سرتاسر خاورميانه شاهد بودند که در سرزمين‌های فلسطينی، يک گروه مخالف دولت توانست از طريق يک انتخابات تحت نظارت ناظران بين‌المللی، پارلمان فلسطين را به کنترل خود درآورد، بدون آنکه دولت در صدد تغيير نتيجه انتخابات و يا ناديده گرفتن پيروزی رقيب خود برآيد.
صرف نظر از رفتاری که حماس در موضوع صلح در پيش خواهد گرفت، اصل دستيابی مسالمت‌آميز اين گروه به قدرت می تواند تاثيری به سزا بر افکار عمومی مردم خاورميانه بگذارد.
اکثر کشورهای خاورميانه، علاقه ای به تن دادن به قواعد دمکراتيک برای جابجايی و چرخش قدرت را ندارند و معمولا انتخاباتی که در اين کشورها برگزار می شود، فاقد ويژگی های يک انتخابات آزاد است.
در اين ميان ايران نيز مانند برخی ديگر از کشورهای عرب خاورميانه از تاثير برگزاری انتخابات آزاد در فلسطين برکنار نخواهد بود، زيرا به نظر می رسد که اقشار علاقه‌مند به دموکراسی در ايران پس از بر طرف شدن هيجان و يا شوک ناشی از پيروزی غير منتظره حماس، به تدريج متوجه ابعاد دموکراسی فلسطينی می شوند.
نظام سياسی حاکم بر ايران معمولا خود را يکی از دموکراتيک ترين نظام های جهان معرفی می کند و هنگامی که از سوی منتقدان با اين پرسش روبرو می شود که در صورت صحت چنين ادعايی، چرا به گروه های مخالف دارای مشی مسالمت آميز اجازه رقابت در انتخابات را نمی دهد، پاسخ می‌دهد که: «در همه کشورها به مخالفان نظام اجازه شرکت در انتخابات داده نمی‌شود.»
در عين حال مقام های ايرانی آنچه را که «دموکراسی آمريکايی» می نامند، با قاطعيت رد می کنند و هدف از اين نوع دموکراسی را به قدرت رساندن متحدان آمريکا در کشورهای خاورميانه با ساز و کار استفاده «مزورانه» از صندوق‌های رای می دانند.
اين نوع استدلال‌ها معمولا بر قشری از ايرانيانی که آشنايی فکری با موازين دموکراسی و يا تجربه عينی از يک نظام دموکرات ندارند، تاثيرگذار است، اما به نظر می رسد که انتخابات فلسطين و به ويژه پيروزی حماس در آن، اين استدلال‌ها را در نزد برخی اقشار ايرانی ابطال کند.
در ايران تقريبا اکثر مردم می دانند که حماس نه فقط با سياست ها و استراتژی دولت خودگردان فلسطين مخالف است، بلکه تمام پيمان های بين المللی را هم که اين دولت بر اساس آنها شکل گرفته، رد می کند و حتی اقتدار دولت ابومازن را هم ناديده می گيرد. اما به رغم همه اين مخالفت‌های بنيادين، حماس اجازه يافته است تا آزادانه به ارائه فهرست انتخاباتی و فعاليت امن برای معرفی نامزدهای مورد نظر خود مبادرت کند و سرانجام حدود ۶۰ درصد کرسی‌های پارلمان را در اختيار خود گيرد.
از سوی ديگر، ايرانيانی که روند انتخابات در فلسطين را دنبال کرده‌اند می دانند که انتخابات پارلمانی فلسطين با تشويق آمريکا و حتی در برخی مراحل با اعمال فشار آن برگزار شد. اما در اين انتخابات نه تنها متحدان فرضی آمريکا از صندوق‌های رای بيرون نيامدند، بلکه گروه اسلام گرای حماس که در فهرست تروريستی ايالات متحده، اتحاديه اروپا و اسراييل قرار دارد، به پيروزی قاطعی دست يافت.
بر اين مبنا، بعيد است که از اين پس مقام های ايرانی بتوانند با تکيه بر اينکه «ممنوعيت حضور مخالفان نظام در انتخابات در همه جهان امری مرسوم است» و يا اينکه «دموکراسی مورد حمايت آمريکا لزوما يک خدعه و نيرنگ برای به قدرت رساندن عوامل آن در کشورهای جهان سوم است»، تاثير سابق خود را بر مردمی که با انتخابات فلسطين آشنا شده‌اند، ادامه دهد.
به هر حال به نظر می رسد که جامعه ايرانی به رغم تمام محدوديت هايی که در دسترسی به اطلاعات و اخبار بی طرفانه دارد، از انتخابات آزاد پارلمانی تاثير روانی پذيرفته است و احتمالا اين تاثير روانی، بر کشورهای عرب که مردم آنها دسترسی آزادنه تری به شبکه‌های ماهواره ای تلويزيونی دارند، بيش از ايران خواهد بود.
اين مساله نشان می دهد که فلسطينی ها به رغم شرايط دشوار خود، همانگونه که در طول جنگ سرد در الهام بخشيدن به آنچه «مبارزات ضد امپرياليستی» خوانده می شد، در خاورميانه پيشتاز بودند، در دهه نخست سده۲۱ نيز در جهت استقرار دموکراسی در اين منطقه از جهان از ديگران پيش افتاده اند
فلسطين پس از انتخابات حماس چه راهی پيش روی خود دارد
زلزله سياسی دولت 'حماس' فلسطين را به کجا خواهد برد؟
خاورميانه دموکراسی فلسطينی به قدرت گرفتن حماس ختم می شود؟
دولت سازان کوچک نقش محوری احزاب حاشيه ای در پارلمان آينده فلسطين
وداع با اسلحه سرنوشت حماس پس از شرکت در انتخابات فلسطينيان
پستها
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر